Wednesday, August 15, 2012

Tradukante Softwaros alen Mondlango (Ay Tiala ISO-Kodo Adhoka por Mondlango)

Ho, do mi ne skribin dum longeta tempo, sed la kialo esan tre gudega, miaopinie! Mi nun provan eltraduki bi softwaros alen Mondlango, ay mi intendan usi la tradukacos en propra projektos pos mi finon jum.

La unu esan MediaWiki, la softwaro ye kiu egz. Wikipedia esan funktizata. Certe yi yam konan iom pri ji, sed if yi esan konema yi povan trovi mor detala informo ci tie.

Mi tradukan la softwaro sole nuntempe, sed mi esperegan havi kumlaborantos por futura versios pos fini tiu provo. Mi ne anticipan ke mi facile povuz epdatizi la traduko miself; oni povuz imagi, kiel granda ja esan la mesaja faylo por tiu softwaro!

Eble yi yam gesin (juste!) ke mi intendan usi ci tiu softwaro por propra projekto done ke mi tradukan jim alen lango usata per mi ay eble nur dismultege da personos. Mi intendan startizi nova wikio por Mondlango, kun interfaso tute tradukita, espereble kiel eta Wikipedio Mondlanga (cu yi memoran mia diskuto pri Wikinews Esperantlanga el mia lasta blogaco?). Fakte mi yam startizin ci tia wikio ce mondlango.wikinet.org, sed dum mia laborado ye la interfaso de WikiNet.org, mi lernin ke mi ne povin traduki iu sektos, ay vere mi ne povan even krei nova "lokalizumo" (englalange "locale" or "localization") por Mondlango; instede mi nur povin modifi la englalanga sistema mesajos, ay eble traduki la interfaso tiel suficuz por la mostparto da usantos, sed mi preferuz traduki anke egz. la nomspasa alinomos ay alia sektos kiu oni ne povan modifi cimetode. Ci tio benefituz la usantos kiu parlan Mondlango sed ne la engla (if iam ayn tia persono egziston) ay anke aldonuz iom mor da lejitimeco al la tuta projekto (nu, minime miaopinie). Esuz gude havi lokalizumo de MediaWiki kiu tute ne dependuz ye la engla versio, car tio demonstruz ke Mondlango havan la wordaro bezona por diskuti teknikacos ay softwara aferos. Ambu esan klare grava ciepoke.

La biu projekto kiu mi tradukan esan Jappix, webkliento por XMPP/Jabber tuymesajilo. Mi esan inter la dismulteto kiu ankore usan tuymesajilos ciutage, ay mi aman XMPP speciale pro ke ji esan libera ay tre etendebla teknologio (tamen even la englalanga nomo de XMPP impan tio: "Extensible Messaging and Presence Protocol" [Etendebla Protokolo por Mesajado ay Ceestado]). Mi speciale aman la diskomplikeco ay estetiko de Jappix, ay do mi provan aldoni io al tiu projekto per traduki jim. Certe mi intendan usi jim miself ay konsideran startizi XMPP-servilo kum Mondlangizita Jappix-interfaso, sed mi duban ke multos usuz jim.

Nu, tra ciom da ci tiu diskuto mi til nun preterlasin grava afero mencinda; if iam ayn oni krom mi voluz Mondlangizi softwaro, esuz helpe koni jim. Por traduki softwaro alen ayna lango oni devan havi propra lango-kodo (or foye simila psudokodo) por alireblizi jim ene de la softwaro; ofte la kodo esuz selektita el la ISO-standardo. Tamen pos serci ay legi multe pri la standardo (ay alia simila standardos) ay konversos kum la Mondlango-grupo ce Yahoo, mi konkludin ke Mondlango ne havan ay ofica lango-kodo, even el la tre inkludema ISO 639-3 kodspaso. Tial mu nune selektin almene dumtempa kodo muself; til mu selekton alio (ay eblemege tio devon okazi) mu usan eo-QM kiel indikilo de Mondlango. Teknike ci tiu kodo indikan Mondlango kiel dialekto de Esperanto; oni povuz argui ke tiu ne esan tute nekorekta car Mondlango esan Esperantido, sed mu agnoskez ke tia priskribo de la lango povuz kawzi ideologia kolero. Pro tio ay alia kialos ci tiu kodo eble devon esi canjita. Mu selektin tiu dumtempa kodo por la nuna tempo konsidere kwar kialos:
  1. Sen tutakordi pri pliguda kodo, mu ne volin esi disakcelizata pro etacos;
  2. Esperanto klare ne havan dialektos, do ci tia kodo niam eson usata alisituate;
  3. Ci tiu kodo konvenan car ji aspektan la resto de ISO-kodos tipe usata en softwara lokalizumos;
  4.  Ci tiu kodo fakte konforman al la preskribo por adhoka ISO-kodos.
Persone mi ne konsideran la kodo kiel problemo por la ekstera rigardo de la lango. Done ke multe da personos ankore ne konan even kio esan Esperanto, ne devuz esi problema havi kodo kiu aludan EO.

Mi opinian ke esan multe mor grave havi ayna lango-kodo, speciale por tia projektos. Mondlango ankore esan noveta lango, ay tial ciu nova, ambixa projekto kiu usan Mondlango esan granda venko por ji.

Mi esperan aldoni bi granda venkos tre balde. Mi alireblizon la tradukacos kiam mi finon jum.